Betekening houdt in het strafrecht in dat gerechtelijke stukken op een bij de wet voorgeschreven wijze moeten worden bekend gemaakt aan een verdachte of veroordeelde. Als hierbij de wettelijke voorschriften niet worden gevolgd, kan een zitting niet plaatsvinden of kan een bij opgelegde straf niet ten uitvoer worden gelegd. Dit dient vooral als rechtsbescherming van de betrokkene; deze moet immers op de hoogte zijn van de (volgende stap) tegen hem lopende zaak om zich te kunnen verdedigen (recht op een '
fair trial'; artikel 6 van het EVRM). De overheid zal zich dus moeten inspannen om gerechtelijke mededeling bij de betrokkene te krijgen. Het kan aan de andere kant natuurlijk niet zo zijn dat de verdachte de rechtsgang kan frustreren door stug geen stukken in ontvangst te nemen en nooit te verschijnen. In veel zaken zal dit geen problemen opleveren (keurige mensen, met een GBA-adres), maar in andere zaken zullen verdachten er alles aan doen de zaak te frustreren. Het op zich technische onderwerp van de 'betekening' is hiermee mede bepalend voor de effectiviteit van de strafrechtspleging.
In opdracht van het Ministerie van Veiligheid en Justitie (WODC) heeft de Erasmus Universiteit Rotterdam (professor P.A.M. Mevis, dr. J. Verbaan e.a.) onderzoek gedaan naar betekening in Belgie, Duitsland, Engeland / Wales, Noorwegen en Zwitserland (
september 2012, 210 pagina's). Doel van het onderzoek is om door deze rechtsvergelijking te komen tot nieuwe inzichten voor effectieve betekening, met voldoende rechtswaarborgen. In het bijzonder is gekeken naar mogelijkheden van elektronische betekening. Op de pagina's 172 en 173 van het rapport staan de onderzochte landen schematisch samengevat. Op 196 en 197 staan de (interessante) aanbevelingen. Ik was lid van de begeleidingscommissie.
