537. The Memory Chalet

Mijn laatste boek van dit jaar is het allerlaatste boek van historicus Tony Judt (2010, 230 pagina's), vooral bekend vanwege zijn - eerder gelezen - magnum opus Postwar (Na de oorlog). In 2009 kreeg hij te horen dat hij binnen twee jaar zou overlijden aan de ziekte ALS. In The Memory Chalet verhaalt hij 21 herinneringen die hij koppelt aan de geschiedenis na de Tweede Wereldoorlog.

Enkele lessen die mij bijblijven:
- De 20ste eeuw lijkt een zeldzaam interessante eeuw in de geschiedenis te zijn geweest met de twee wereldoorlogen en de snelle technologische ontwikkelingen. De 21ste eeuw hoeft overigens niet op alle punten net zo interessant te hoeven worden.
- Soberheid en afzien lijkt de huidige westerse generaties niet meer gegeven. Welvaart wordt als een vanzelfsprekendheid gezien en geen inspanning meer te vereisen. Consumeren brengt mensen niet samen. Dit is meer dan een "vroeger was alles beter" en "de jeugd van tegenwoordig is verwend en hopeloos" (al was het maar omdat ik zelf ook onderdeel van die generaties ben).
- Leven gaat bij terugblik meer over mensen dan over intellectuele ontwikkeling. Bij deze open deur hoort wel dat het gaat om het contact met juist die mensen die de geestelijke ontwikkeling stimuleren.
- Reizen (bij voorkeur met trein en bus) en systematisch nieuwe dingen leren houden het leven interessant. Gebruik daarbij ook eens een geheugentechniek zoals die van de verwijzing naar het geheugenpaleis in de titel.

 "Geschiedenis is filosofie met voorbeelden"

2013:

In 2013 heb ik weer net een boek minder gelezen dan vorig jaar. Ik wijt dit onder meer aan het gemakkelijker vermaak waaraan mijn iPad toegang geeft en het drukke werkjaar. Komend jaar uiteraard weer volop aandacht voor het geschreven woord, vooral ook voor boeken van de 1001-lijst. Streven is namelijk daarvan er elk jaar minimaal 10 te lezen, maar ik ben dit jaar blijven steken op 5. Treurig. Wat verder opvalt is dat - naast werkgerelateerd leesvoer - science fiction afgelopen jaar dominant aanwezig was. Ik denk niet dat dit komend jaar ook nog het geval gaat zijn, maar we gaan het zien.

536. Gender (h)erkennen in recht en criminaliteit

Gendervraagstukken, het thema van deze Justitiële Verkenning van het WODC (JV 5|2013, 130 pagina's), houden me niet echt actief bezig. Na lezing van deze vooral inventariserende verkenning is me in elk geval (weer) ingescherpt dat er ook in sekse gradaties bestaan en dat daarmee - met een open mind - rekening mee moet worden gehouden, ook in de rechtshandhaving. Dat is trouwens het aardige van het lezen van deze publicatiereeks, je krijgt in een keer de laatste ontwikkelingen rondom een relevant thema mee, wetenschappelijk verantwoord, maar toch toegankelijk opgeschreven. Kudos.

(cirkel)definities uit de inleiding:

sex = lichamelijke classificatie bij de geboorte

sex category door social membership = de toekenning van een geslacht op basis van het lichaam en sociale verwachtingen

gender = toekenning van gender en de bevestiging en invulling daarvan door gedrag

159/1001. Contact

Science fiction-boek van Carl Sagan (1985, 444 pagina's). Denkbaar verhaal, tijdloos (totdat er echt contact met buitenaardse wezens is...), geeft inzicht in mens zijn, plaatst dagdagelijkse beslommeringen in perspectief door te tonen hoe miniem de mensheid is op universele schaal en is een beetje bèta. Mijn bezwaar bij sommige eerder dit jaar gelezen SF dat er kunstgrepen met superwezens moeten worden toegepast, is gelukkig niet aan de orde. Als roman is het boek misschien minder geslaagd, de emoties blijven wat gekunsteld en zakelijk. Sommige verhaallijnen lijken ook overbodig, onvoldoende uitgewerkt; meer leuke ideetjes van de schrijver (zoals de ingevroren Hadden die het heelal inzoeft). Al met al toch zonder meer een aanrader. De erg Amerikaanse film is helaas niet zo goed gebleken, door het schrappen van wel relevante noties.

Ik denk overigens dat er leven is buiten de Aarde. Het zou me zelfs niet verbazen als er elders intelligent leven is. Of er ooit contact tussen ons en buitenaardse anderen zal zijn, dat is weer iets heel anders. Ik zou het in elk geval fantastisch vinden als dat zou gebeuren tijdens mijn leven. Het leggen van dat contact zal denk ik vanuit het andere leven moeten komen, niet van de primitieve aardlingen.

534. Petra - even wonderland van het verleden

Op onze vakantie in Jordanië bij Petra hebben we bespaard op een gids door deze rijk met foto's geïllustreerde  reisgids te kopen (2010, 114 pagina's). Ondanks het bijzonder slechte Nederlands gaf het - samen met de bordjes die bij de verschillende bezienswaardigheden staan - voldoende houvast voor een geslaagd bezoek aan dit (moderne) wereldwonder. We hebben een hele dag in de winterzon tussen, op en over de rotsen gelopen en het was allemaal zeer indrukwekkend.

533. Twee jaar vakantie - een mislukte pleziertocht

Boekje van Jules Verne, in de blauwe bandjes-reeks van Elsevier. Cadeautje van mijn vader ("Je spaart die schrijver toch?"). Gelezen uit jeugdsentiment, maar het was een weinig origineel, saai, voorspelbaar, al met al onbevredigend verhaaltje. Wel een mooie gelegenheid om een lijstje op te nemen van mijn Verne-collectie (ontbrekende deeltjes zijn welkom als cadeautje!).

1854 Master Zacharius
1855 A Winter Amid the Ice
1860 Paris in the Twentieth Century
1864 Naar het middelpunt der aarde
1867 De kinderen van kapitein Grant (Zuid-Amerika / Australië / de Stille Zuidzee)
1869 20.000 mijlen onder zee (oostelijk en westelijk halfrond)
1869 De reis naar de maan in 28 dagen en 12 uur
1870 Avonturen van drie Russen en drie Engelsen
1872 De reis om de wereld in 80 dagen
1873 Het geheimzinnige eiland (de luchtschipbreukelingen / de verlatene)1874 Michael Strogoff - de koerier van de tsaar
1874 Hektor Servadac (de vulkaanbewoners / de terugtocht naar de aarde)
1874 Dr. Ox's experiment
1876 Het zwarte goud
1878 Een Chinees drama
1881 De geheimzinnige straal
1885 Robur de Veroveraar
1886 Twee jaar vakantie (een mislukte pleziertocht / een knapenkolonie)
1901 De schrik van de Donau
1902 Een zee voor de Sahara

532. Ender's game

Science fiction klassieker van Orson Scott Card (1977, 328 pagina's). Opmerkelijk hoe goede scifi mij telkens meer inzicht lijkt te bieden in het werkelijke leven dan normale fictie en een hoop van de non-fictie. Ook in dit boek opvallend genoeg weer een messias-achtig figuur met heel bijzondere kenmerken die leiden tot het redden van de wereld. Zie bijvoorbeeld ook Dune, Star Wars en de Foundation-reeks. Kan science fiction moeilijk zonder magische mogelijkheden van de hoofdpersoon, is het luiigheid van de schrijver, of is het domweg wat de lezers willen, een nerd die zo bijzonder blijkt dat alleen hij de redding kan brengen? Boek is zeer recent verfilmd.

531. Op de troon

Biografie van Marianne Vos, de fietsmalle wielerkoningin, geschreven door Rik Booltink (2013, 242 pagina's). De rare tekstopbouw met allemaal losse alinea's en het elke pagina terugkerende kroontje leiden tot lichte wrevel, en er had meer beeldmateriaal op de glossy pagina's gekund, maar belangrijkst is dat het boek een goed beeld geeft van het gezin Vos en de zeer professionele sportvrouw die dat heeft voortgebracht.

 Geïnterviewd in de Lola