378. Op de tram

Journaliste en politicologe Jorie Horsthuis beschrijft haar belevenissen als tramconductrice in Amsterdam (2011, 260 pagina's). Passagiers en collega's blijken een goede bron voor vaak vermakelijke, soms schokkende en altijd leerzame verhalen. Ik denk daarbij onder meer aan het lingo van de GVB-leidinggevenden, de onderlinge contacten tussen de bestuurders en controleurs, de overlast van groepen Marokkaanse jongeren en de overgang naar de OV-chipkaart. Aardig om te lezen dus, maar omdat wat passeert enkel wordt beschreven en nooit be- of veroordeeld, blijft het wel wat oppervlakkig.

149/1001. Jack Maggs

Een voor het leven naar Australië gedeporteerde moordenaar, Jack Maggs, keert illegaal terug naar Londen. Het doel van de terugkeer blijkt niet makkelijk te bereiken. De klassenmaatschappij, zijn verleden en verraad door mensen in zijn omgeving, brengen de galg steeds dichterbij. Lukt het deze "eerlijke moordenaar" aan de dood te ontsnappen? Peter Carey weet er een spannend verhaal van te maken (1997, 330 pagina's).

376. Stuff (January 2012)

The World's Best-selling Gadget Magazine bevat 212 pagina's aan hebbedingen, vooral elektronica. Met allemaal lijstjes, goed voor hebberig smullen bij de kerstboom. Een paar toppers die misschien wel gekocht gaan worden in 2012 (goede voornemens?):
- Asus Eee Pad Transformer Prime (tablet & laptop);
- Elementaire manchetknopen;
- Samsung Galaxy S II (=gekocht) of Nexus of Note;
- Krabpaal;
- Shirt Shuttle;
- Zinloze mini-machines.

375. Wet justitiële en strafvorderlijke gegevens

Eindelijk heb ik het Schuurman en Jordens deeltje over de Wet justitiële en strafvorderlijke gegevens en het Besluit justitiële gegevens helemaal doorgeploeterd (290 pagina's). Deze algemene en artikelsgewijze toelichting op dit onderdeel van de Nederlandse wetgeving is in 2005 bewerkt door mevr. mr. C.A. (Ineke) Knape. Na ruim 6 jaar is het dus hoog tijd voor een nieuwe, papieren uitgave in de Lexplicatie-reeks van Kluwer!

374. Monkey Portraits

Portretten van mensapen en apen door fotografe Jill Greenberg (2011, 132 pagina's). Allemaal menselijk aandoende emoties vlijmscherp vastgelegd in apengezichten.

 

Enkele voorbeelden uit het boek

373. Little people in the City

The street art of Slinkachu (2008, 132 pagina's). Foto's van actiepoppetjes (schaal 1 op 87) vastgeplakt in Engelse steden. Fraaie foto's, door de verschillen in schaalgrootte en dimensie prettig vervreemdend. Toegankelijke kunst.

Taxi!

372. Liquidation

Het tweede boek van Imre Kertesz (2003, 136 pagina's) dat ik eerder dit jaar kocht tijdens mijn trip naar Budapest. Ik snap wel waarom deze schrijver de Nobelprijs heeft gewonnen. Grote thema's als dood, eenzaamheid, wanhoop worden namelijk goed leesbaar en met scherpe observaties gebracht. Het verhaal speelt zich af in het (post-)communistisch Hongarije en reikt terug tot in Auschwitz. Met dit verhaal in het achterhoofd is het overigens wel slecht kerstshoppen (zinloos, verspilling, oppervlakkig).

371. Van interventie tot stoppen met misdaad

De donkere dagen aan het einde van het jaar bieden een mooie gelegenheid wat vakliteratuur weg te lezen. In deze Justitiële Verkenning (2011, nr. 5, 136 pagina's) gaat het om evidence based interventies en de redenen waarom mensen stoppen met het plegen van strafbare feiten. Niet verrassend gaat het om de heilige drie-eenheid van "woning, werk, wijf". Helemaal positief is het dan voor de (ex-)crimineel als zijn werk regulier is, hij zijn woning deelt met een liefhebbende vriendin, die de vaderlijke verantwoordelijkheid aanboort door te trakteren op een baby, die helemaal welkom is bij opa, oma en de rest van de familie. Negatief zijn zaken als een delinquente vriendenkring, een drugsverslaving, afhankelijkheid van een uitkering en een gebrek aan opleidingen en vaardigheden. Ook niet schokkend, maar ik bewonder de reclasseringsmedewerkers die op dagelijkse basis aan de slag moeten met mensen die mogelijk al deze problemen hebben zeer.

370. Visuele technieken in opsporing en rechtspraak

Justitiële Verkenningen 2011, deel 7 (126 pagina's) gaat over de weerslag van technologische ontwikkelingen op de strafrechtspleging. Denk daarbij aan:
- de gevolgen van visualisering voor waarheidsvinding in strafzaken, inclusief de vraag of hiermee de processuele gelijkheid in het geding komt omdat niet beide procespartijen over dezelfde middelen beschikken (waarom wordt anno 2011 in de rechtszaal nog zo weinig gebruikt gemaakt van anders dan gesproken woord?);
- visuele technieken voor onderzoek op de plaats delict (denk CSI, Bones, NCIS, Hawaii Five-O, en alle andere onrealistische Amerikaanse series die Nederlandse scholieren de criminologie-opleiding introkken);
- telehoren / videoconferencing (in 2000 in Nederland geïntroduceerd, maar zeer spaarzaam ingezet);
- hoe beeltenissen op een andere manier betekenis geven dan woorden alleen kunnen doen, hoe combi's een geheel nieuwe betekenis kunnen genereren en het probleem van 'naïef realisme' (misschien nog wel het interessantst omdat de bijdrage hierover meer gaat over ideeën dan over een praktijkbeschrijving);
- camera's in de rechtszaal (bespreking resultaten commissie-Van Rooy na het proces Wilders).

"Juristen denken weleens dat denken in woorden de enige vorm van denken is."

"In uitzonderingssituaties wordt de ware aard van de routine zichtbaar."

"The medium is the message? Het is geen virtuele realiteit waarin we leven, maar eerder een reële virtualiteit."

369. And another thing...

Kinderboekenschrijver Eoin Colfer (2009, 371 pagina's) schreef dit zesde deel van de "Hitchhiker's guide to the Galaxy"-trilogie enkele jaren na de dood van Douglas Adams (1952-2001). Vermakelijk (m.n. de Vogons, Zaphod Beeblebrox en de rol van goden) en in lijn met de andere vijf delen (op zijn minst vanwege dezelfde hoofdrolspelers). Al met al geen slecht eerbetoon, maar het greep mij niet evenzeer als het origineel (en de verfilming!).

Zooey Deschanel als Trillian

368. Signposts voor scenario's 2006-2011

Folderig boekje (2011, 22 pagina's) van het Ministerie van Veiligheid en Justitie (Directie Strategie | Peter van Wijck). Vervolg van het eerder op deze blog beschreven boekje uit 2010 geeft een update voor de in 2010 gesignaleerde ontwikkelingen. Beeld: 1) de nationale oriëntatie blijft toenemen, 2) een verschuiving van Bang Nederland naar Samen.nl, 3) een afname van het belang dat mensen hechten aan sociale veiligheid. Door de gekozen onderzoeksmethode (turven in "het aanzien van..." en het NOS-jaaroverzicht) denk ik niet dat er ooit een ontwikkeling richting EU uit naar voren zal treden uit deze voortgezette studie, maar ik vind het wel zeer te prijzen dat men het eerdere werk blijft toetsen.

148/1001. Main Street

Groots boek (1920, 482 pagina's) van Nobelprijswinnaar Sinclair Lewis over het leven begin vorige eeuw (1917/1918) in kleine gemeenten op het platteland van Amerika. Elk met een eigen Main Street. Het dorp van onderwerp is het fictieve Gopher Prairie, Minnesota: bekrompen, kleingeestig, boers en vies of  eerlijk, religieus, oprecht en zich ontwikkelend? Het boek beschrijft in elk geval overtuigend de traditionele, afgesloten gemeenschap van een klein stadje en de conflicten die dit geeft voor een slimme, stadse jonge vrouw die haar echtgenoot volgt naar het dorp van zijn artsenpraktijk. Omdat het een toen actuele kwestie behandelt, is het begrijpelijk dat het boek bij verschijnen een sensatie werd. Een eeuw later is het vooral historisch interessant en maken de naturalistische beschrijvingen van menselijke worstelingen indruk. Een aanrader dus, maar Babbitt van dezelfde schrijver is misschien nog wel beter (pijnlijker).

Een Main Street in Amerika

366. Slagvaardig strafrecht

Dit rechtsvergelijkend onderzoek in Duitsland, Engeland / Wales, Frankrijk en Noorwegen onder leiding van de professoren Bleichrodt en Mevis doet verslag van een inventariserend onderzoek naar wettelijke voorzieningen om een snellere en effectievere reactie op een strafbaar feit mogelijk te maken en daarmee de slagvaardigheid van het strafrecht te verhogen (2011, 190 pagina's). Het onderzoek is verricht in opdracht van het WODC en hier te raadplegen. Onderwerp van studie waren: a. inventarisatie van vrijheidsbenemende en vrijheidsbeperkende mogelijkheden gedurende het strafvorderlijke onderzoek; b. vrijheidsbeperkende strafrechtelijke sancties; c. snelrecht; d. dadelijke uitvoerbaarheid.

Enkele conclusies op een rij:

- In alle onderzochte landen bestaan strafvorderlijke vormen van voorarrest, maar daar heeft daadwerkelijke opsluiting - door ruimhartiger gebruik van alternatieven - meer een ultimum remedium karakter dan in Nederland. Net als Nederland kennen alle landen voorwaardelijke veroordelingen en de meeste zelfstandige vrijheidsbeperkende sancties.

- De onderzochte landen kennen een vorm van snelrecht, maar de praktische betekenis van deze voorzieningen is veelal gering.

- In Engeland zijn vonnissen in de regel dadelijk uitvoerbaar. In het Franse en Noorse recht bestaat de (algemene) mogelijkheid om veroordelingen tot bepaalde sancties dadelijk uitvoerbaar te verklaren. Alleen Duitsland neemt de onschuldpresumptie heel strikt en kent geen uitvoerbaarheid bij voorraad.

- Kenmerken voor het Engelse recht is het uitgebreide en onoverzichtelijke stelsel van zelfstandige, rechterlijke bevelen. De Fransen doen ook iets en de Duitsers kennen met het "Polizeirecht" / "Sicherungsrecht" / "Ordnungsrecht" een systematiek waarmee de politie zelfstandige, niet-strafrechtelijke vrijheidsbeperkende maatregelen kan opleggen ter afwending van gevaar. Het Noorse recht is (Scandinavisch socialisme!) veel minder op afschrikking en controle van gedrag van burgers gericht en legt een sterke nadruk op adequate zorg aan een verdachte.

- Het EVRM geeft bij de vrijheidsbeperkende maatregelen weinig substantiele, algemene beperkingen. Ook niet bij vormen van dadelijke uitvoerbaarheid.

- Snelle bereikbaarheid van een rechter om tot een (voorlopige) maatregel te komen lijkt vaak van grotere betekenis dan snelle strafrechtelijke berechting.

- Interessant is hoe nadrukkelijk rechtsculturele karakteristieken een rol spelen bij het overwegen van mogelijkheden om de slagvaardigheid van het strafrecht te vergroten. Kort gezegd: elk land heeft zijn eigen systeem gekozen, waarin alles aan elkaar samenhangt; hierdoor kan niet zomaar een (veelbelovende) sanctie uit een ander stelsel worden overgenomen in Nederland.

Op 7 februari 2012 heeft de Minister van Veiligheid en Justitie het rapport aan de Tweede Kamer aangeboden, samen met een beleidsreactie.

365. The Homeland Directive

Deze fraaie, moderne strip ("graphic novel") van Robert Venditti & Mike Hudleston (2011, 154 pagina's) heeft een niet al te verrassend plot, maar is niettemin spannend en met een precies goed tempo.

Als delen van de Amerikaanse overheid terrorisme inzetten om de bevolking ervan te overtuigen dat ze voor hun eigen verdediging vergaand rechten op moeten geven, wie kan je dan nog redden?

364. How life imitates chess

Garry Kasparov heeft als hoogste rating 2851 bereikt. Dat is ruim 900 punten meer dan mijn hoogste rating ooit. Daarmee is de verhouding tussen hem (als Super Groot Meester) en mij (als oud-clubschaker) even groot als tussen mij en iemand die net de regels van het schaakspel beheerst. Op grond van dit verschil zou hij 100% van de partijen tegen mij winnen: we spelen feitelijk een geheel ander spel, op hetzelfde bord.

In 2005 is Kasparov gestopt als schaakprofessional en heeft hij zich gestort op de Russische politiek, in diverse bewegingen tegen de dictatoriale macht van Poetin en voor meer democratisch bestuur. Daarnaast is hij gaan schrijven. En ik moet zeggen, het is Kasparov in How life imitates chess gelukt een geslaagd boek te schrijven over de lessen die uit schaken en de schaakwereld getrokken kunnen worden voor persoonlijke ontwikkeling en voor het (strategisch) handelen in politiek en zakenleven. Hij is goed weggebleven van goedkope vergelijkingen tussen schaken / schakers en de rest van de wereld en hij weet met goede voorbeelden en aardige quotes over vroegere wereldkampioenen en grootheden uit de politieke geschiedenis de lezer te verrassen en te boeien. Het lezerspubliek is in beginsel trouwens groot omdat geen enkele kennis van de regels van het schaakspel nodig is om zijn verhaal te volgen. Ik denk echter dat toch met name de mensen die zijn opkomst in de jaren 80 en zijn heerschappij in de jaren 90 van de vorige eeuw hebben meegemaakt, dit boek (2007, 275 pagina's) zullen kopen.

363. Very Good, Jeeves!

Het laatste deel van de P.G. Wodehouse-omnibus "Life with Jeeves" (1930, 200 pagina's). Zie ook "Right Ho, Jeeves" en "The Inimitable Jeeves". Wederom heerlijk ontspannend.

362. Leven aan de onderkant

Psychiater Theodore Dalrymple (274 pagina's, 2001) over het leven in de onderklasse (in Engeland). Verontrustend tijdsbeeld: aan de onderkant van de samenleving steeds minder ambitie, ontkennen eigen verantwoordelijkheid en het hebben van een eigen keuze om 'goed te leven' (geen vrije wil), nauwelijks maatschappelijke samenhang, gebroken gezinnen, slachtoffercultuur, (huiselijk) geweld, drank, drugs. Volgens de schrijver vooral het gevolg van het doorsijpelen van de 'progressieve', maar in hun consequenties verwerpelijke theorieën van de intelligentsia van de afgelopen 30 jaar. Met speciale sneren naar de criminologen. Helaas herkenbaar. Aanrader voor iedereen met een interesse in bredere maatschappelijke ontwikkelingen.

 "Het volk, de massa, bestaat altijd uit een persoon meer dan je denkt."

361. Feminax & Walkurax

Feministisch parodie op Asterix & Obelix, Franziska Becker, 1992, 50 pagina's. Minder mooi getekend dan Uderzo, zwak verhaal, maar als fenomeen wel aardig.

360. De alchemist

"Leef je eigen legende", "Alles is een", "Luister naar je hart" en ander 'mystiek', 'alchemistisch' geneuzel maakt dit boekje van Paulo Coelho (1987, 145 pagina's) te zweverig voor mij. Gelukkig was de fabel straightforward en kort.

359. The Inimitable Jeeves

Lord Bittlesham, Bingo Little, Claude & Eustace, Aunt Agatha / Miss Gregson en - uiteraard - Bertie Wooster en Jeeves. Dit boek (1924, 167 pagina's) had ik al meermalen eerder gelezen en ik heb de verfilming gezien met Hugh Laurie en Stephen Fry, maar het blijft fantastisch leesvoer. Meer nog dan Right Ho, Jeeves staat "de onnavolgbare Jeeves" vol met creatieve plotjes waarin de gentleman's gentleman Jeeves op magistrale wijze Bertie op het laatste moment uit de brand helpt. Mocht iemand mij dus vanaf nu vragen welke ene (1) Wodehouse hij of zij zou moeten lezen voor een goed beeld van het PG-oeuvre, neig ik naar deze.

358. Right Ho, Jeeves

Aunt Dahlia, Madeline "The" Bassett, Tuppy Glossop, Spink-Bottle / Fink-Nottle en - uiteraard - Bertie Wooster en Jeeves. Dit boek (1934, 200 pagina's) had ik al meermalen eerder gelezen en ik heb de verfilming gezien met Hugh Laurie en Stephen Fry, maar het blijft fantastisch leesvoer. Mocht ooit iemand een (1) P.G. Wodehouse willen lezen, dan raad ik deze aan.

Newt

357. Celia

Met veel interesse en plezier deze debuutroman van Esther Koppejan gelezen; "een educatieve thriller over hoe het internet werkt en welke invloed nieuwe technologieën kunnen hebben op ons leven". Uitgave van de Politieacademie, 2011, 152 pagina's. Een echte page-turner. Wel blijft de vraag knagen waarom de boef zo gemeen was tegen Celia.

356. Debatteren om te winnen

Deze inleiding in "de kunst van het overtuigen" van Roderik van Grieken en enkele van zijn collega's van het Nederlands Debat Instituut (2011, 172 pagina's) heeft een harde kaft, is gedrukt op dik papier en biedt ruimte voor glossen door een ruime bladspiegel. De tekst is helder en heeft actuele voorbeelden (Sarkozy, Rutte, Berlusconi). Een prettig en snel door te akkeren boekje dus, maar een originele gedachte heb ik er niet in weten te bekennen. Logos, ethos, pathos, aptum; sinds de Grieken en Romeinen is er duidelijk weinig nieuwe theorie op het gebied van debatteren. Zolang de vaardigheid van het overtuigen echter zo moeilijk blijft als die is, zullen dit soort boeken blijven verkopen. Ook aan mij.

355. Doe-het-zelf rechtspraak: steun voor eigenrichting

Deze uitgave van de Raad voor de rechtspraak (Rechtstreeks 2011, nr. 2, 56 pagina's) bespreekt kort de promotie van Nicole Haas (1981) en een vervolgonderzoekje dat ze voor de Raad heeft gedaan. De conclusies zijn de volgende. Eigenrichting - het buiten het optreden van de overheid om zelf bestraffend afhandelen van een strafrechtelijke kwestie - en de steun daarvoor, is niet slechts - zoals blijkbaar veel gedacht wordt - een teken van weinig vertrouwen in het strafrechtsysteem, maar is ook afhankelijk van specifieke kenmerken van de eigenrichting. Eigenrichting als fenomeen wordt door de meerderheid afgekeurd. Maar niet zonder meer. Het gaat voor het publiek ook om de algemene bezorgdheid om criminaliteit (hoe meer gevoel dat de criminaliteit stijgt, hoe meer geneigd eigenrichting te steunen), de ernst van het vergrijp waarop eigenrichting volgt (een klemrijden van iemand is wat anders dan een kind misbruiken) en de reactie die de (vermeende) dader van de overheid heeft gekregen (wel of geen straf). Weinig schokkende resultaten dunkt me; logisch dat mensen kijken naar het geheel van de aanleiding van de kwestie, de formele reactie van de overheid en de wijze waarop de eigenrichting plaatsvindt.

354. Het kleine Twitter-handboek

Weer een gratis boekje over een sociaal medium (Tim Collins, 2009, 212 pagina's). Overigens wel veel minder pretentieus en met meer humor geschreven dan "geld verdienen met sociale media". Ik weet nu alles over Twitter wat ik ooit misschien zou hebben willen kunnen moeten denken te weten, maar het laaiend enthousiaste boekje inspireert mij niet om zelf tweets de wereld in te tjoepen. Ik houd het - heel pre-2011 - bij dit blog.

 #twitterwillbedeadin2020

147/1001. The Bluest Eyes

Nobelprijswinnares Toni Morrison geeft in haar knap geschreven debuutroman uit 1970 (212 pagina's) een bij vlagen haast te pijnlijk om te lezen beeld van een een arm, disfunctioneel Afro-Amerikaans gezin. De structurele en levenslange inprenting van minderwaardigheid en lelijkheid werkt diep door in het bestaan van de gezinsleden. De dochter wenst blauwe ogen om zo eindelijk mooi te zijn en te "ontsnappen" uit dit uitzichtloze bestaan. Maar zo werkt dat natuurlijk niet, sommigen zijn niet voorbestemd om ooit een kans te krijgen. Nog wat opwekkende trefwoorden bij dit boek: alcoholisme, incest, miskraam, mishandeling, vergiftigde hond.

352. De context

Volgens de ondertitel is deze detectiveroman van Leonardo Sciascia (1971, 146 pagina's) een parodie. Dat betekent echter niet dat er veel te lachen valt. Integendeel, het is een bitter verhaal (zie ook onderstaande opwekkende voorkant).

Een eenzelvige, gerenommeerde politieman onderzoekt een reeks moorden op Italiaanse rechters. De machinerieën van de macht werken echter tegen vanwege onbenoemde grotere belangen. Voor de lezer blijft onduidelijk wat er precies speelt. In combinatie met de literaire verwijzingen is het boek voer voor echte intellectuelen.

“Excellentie, ik denk dat we het juiste spoor laten liggen om een vals spoor te volgen. Met die vermoorde rechters, bedoel ik.” De minister keek Rogas met medelijden en wantrouwen aan. “Misschien,” zei hij. “Maar blijft u het volgen.”

351. Birth of the Cool

Gratis boekje bij het NRC Handelsblad over het leven en de muziek van Miles Davis (2011, 50 pagina's). De vele plaatjes en de ruime bladspiegel trokken mij er vlot doorheen, ook al kon het onderwerp mij - als zelfverklaard muziekonverschillige - niet echt boeien. Ik ben wel benieuwd naar de bijgevoegde gratis CD, met dezelfde titel, met opnames uit de jaren '50 van de vorige eeuw.

Update: muziek ligt prettig in het gehoor, geen verstorende zang (op laatste nummer na), gewoon afwisselend relaxed en up-tempo, ritmisch getoet en geploink; ideale werkmuziek.

350. Het reizen vereist sterke zenuwen

Van een collega kreeg ik dit verzamelwerk (2004, 338 pagina's) met een selectie korte verhalen van Bob den Uyl (1930-1992) te leen. Ik heb dit met zeer veel plezier gelezen. De herkenbare observaties van de eenzame reiziger, de sombere en soms zelfs gemene humor, de te bewuste en daardoor moeizame omgang met zijn omgeving, het fietsen als meest ideale reisvorm, de gang naar oude slagvelden, het sprak me allemaal enorm aan. Vijf sterren!

146/1001. De mijn

Emil Zola, 1885, 555 pagina's. Indrukwekkende, emotioneel effectieve, naturalistische roman over het bestaan in de kolenmijnen in Noord-Frankrijk eind 19de eeuw: bittere armoede en dito honger, promiscuïteit, de eeuwige arbeidersklasse, uitbuiting door het grootkapitaal, stakingen, liefde, ziekte, verderf, dood van mens ('de mijn moet worden gevoerd met mensenvlees') en dier (arme Bataille en Poland!) en een sprankje hoop in de droom van socialisme en revolutie. Wat hebben we het met zijn allen in het westen nu toch rijk en goed. Vergelijk ook The Jungle van Sinclair.

145/1001. The big sleep

Klassieke detective met Philip Marlowe in de hoofdrol. Dubieuze dames, afgekochte agenten en keiharde crooks vervullen de bijrollen. Ik zie het helemaal voor me, de brede wegen met de grote auto's, de sleezy bars en de achteraf wooncomplexen, de grote villa's in de heuvels, de kleine boeven, de grote schurken en het corrupte politieapparaat. Raymond Chandler schreef dit prettige, erg Amerikaanse vermaak vlak voor de Tweede Wereldoorlog (1939, 226 pagina's). Locatie van de gebeurtenissen is Los Angeles, Californië. Vergelijk ook de eerder op deze blog beschreven boeken van Dashiel Hammett. Aanrader.

347. De dode lagune

Een thriller van Michael Dibdin met in de hoofdrol politieman Aurelio Zen (1994, 337 pagina's). Aardig, door de setting in Venetië, door de beschrijving van het Italiaanse leven, door de soms filmisch gedetailleerde beschrijvingen van de omgeving en door het niet al te stereotype einde. Toch houd ik het bij deze ene uit de Zen-reeks, omdat deze pocket onvoldoende boeit om voorrang te verdienen binnen alle andere boeken die nog op de plank staan.

346. Overtuigen op papier

Prettig, overzichtelijk, praktisch boek van Bert Ruck (150 pagina's, 2004) over het schrijven van teksten waarin argumentatie een prominente plaats inneemt. Teksten waarmee een schrijver zijn lezers ervan probeert te overtuigen dat iets op een bepaalde manier gezien of gedaan moet worden. Onder het navolgende, tamelijk ongerelateerde plaatje heb ik voor eigen referentie kleine stukjes van het boek overgetypt. Wie meer wil weten, moet het boek uiteraard zelf kopen.

Bouwstenen basismodel:
0. Beslispunten
1. Aanleiding, belang, centrale vraag
2. Kader
3. Antwoord op de centrale vraag: standpunt
4. Onderbouwing (inclusief financiën en draagvlak)
5. Uitvoering / actie

Schrijfproces:
1. Bepalen centrale vraag (beschrijvend, verklarend, beoordelend, adviserend)
2. Eventueel aanpassen basismodel
3. Bepalen inhoud

4. Tekstschema maken
5. Schrijven
6. Redigeren

Standaardvragen van politieke besluitvormers:
- Tegen welk voorstel moet ik ja zeggen?
- Welke politieke en bestuurlijke verantwoordelijkheid neem ik daarmee op me?
- Waar liggen de politieke, bestuurlijke en financiële kansen en risico's?
- Sluit het voorstel aan bij bestaand beleid?
- Hoe zit het met de dekking?
- Is er maatschappelijk / politiek draagvlak voor het voorstel?
- Hoe houden we de uitwerking van het voorstel in de praktijk in de gaten?

Quotes:
- Inhoud gaat voor vorm.
- In een zakelijke omgeving gaat het niet om deskundigheid, maar om bruikbaarheid.
- In een beleidstekst beschrijft en verantwoordt een schrijver toekomstplannen ("wij gaan dat doen om die reden").
- In een adviestekst gaat het altijd over het handelen van een ander ("u zou dat moeten doen om die en die reden").
- Val niet in de deskundigenvalkuil door in te gaan op eigen deskundigheid, interne procedures en kenmerken van diensten en producten.

Over argumentatie:
- Lezers aanvaarden argumenten vooral als het aansluit bij wat ze al vinden, denken en voelen (verwerpelijk, afweegbaar, acceptabel).
- Argumentatieschema met breedte-argumenten (bijv. retorische drieslag), diepte-argumenten (argumentatie voor argumentatie, max. 1 niveau dieper) en contra-argumenten (verhoog geloofwaardigheid).
- Er bestaan drie typen ondersteuningsrelaties: a. het een leidt tot het ander (causaal), b. het een is kenmerkend voor het ander (kenteken), c. het een komt overeen met het ander (vergelijking)

345. Doe het niet, ALEX!

"Alle redenen om voorgoed af te zien van het koningschap". Volledig eens met dit vlotte betoog van hoogleraar en publicist Hans van den Bergh (194 pagina's, 2011). Ik vrees alleen voor alle republikeinen dat WimLex niet zelfstandig tot een dergelijk besluit gaat komen, daarvoor zal meer (externe druk) nodig zijn.

344. Het zijn net mensen

In verschijningsjaar 2006 was dit boek (226 pagina's) van journalist Joris Luyendijk behoorlijk uitgebreid in het nieuws. De uitgedragen boodschap dat de media een zeer beperkt, verwrongen en geframed beeld geven van de Arabische wereld en het Midden-Oosten, werd kennelijk door velen als schokkend ervaren. Welbeschouwd zou dit verhaal eigenlijk geen verrassing moeten zijn voor de gemiddelde krantenlezer en tv-kijker, maar hoe vaak beschouwen deze de manier waarop de wereld aan ze wordt gepresenteerd nu goed? Ik in elk geval (vrijwel) nooit. Dit boek helpt door de vele praktijkvoorbeelden die - soms pijnlijk - blootleggen hoe ver die vertekening van de werkelijkheid kan gaan. Leerzaam.

It's the dictatorship, stupid.

343. Short Stories

De beste en bekendste korte verhalen van P.G. Wodehouse, fraai gebundeld in een uitgave van The Folio Society (London 1983, 375 pagina's). Met illustraties. Heerlijk om (opnieuw) te lezen.

342. Eigenwijze lessen uit het programma OM-afdoening

Glossy boekje - met close-up portretfoto's - van het Ministerie van Veiligheid en Justitie (2011, 45 pagina's). Tien interviews over de ervaringen van deelnemers aan het programma OM-afdoening. Een van de eigenwijze lessen blijft mij zeker bij: wet- en regelgeving zijn misschien wel flexibeler dan ICT.

341. 43 Wielerverhalen

De 43 wielerverhalen (1984, 170 pagina's) spelen zich af eind jaren 70, begin jaren 80. Deze gedateerdheid maakt voor het leesplezier echter niets uit; de waarnemingen van Tim Krabbe (schrijver, wielrenner, schaker) over zijn eigen en andermans gedrag op de weg blijken tijdloos.

De fiets der fietsen!?

340. Chasing Che

Schrijver Patrick Symmes volgt de route die de jonge Ernesto 'Che' Guevara (1928-1967) en zijn vriend Alberto Granado (1922-2011) door Zuid-Amerika reden. Tussen hun tocht in 1952 en zijn tocht eind jaren negentig van de vorige eeuw is er veel veranderd in de wereld, maar soms bitter weinig op de plekken waarlangs hij rijdt. Door de mengeling van oude dagboekfragmenten van de twee G's en zijn eigen ervaringen zeker een interessant reisverslag.

Te koop tegen elk aannemelijk bod: 

Moto Guzzi V50 NATO III, bouwjaar 1984 (belastingvrij!), 64.000 km op de teller, veel nieuwe onderdelen.
SEPTEMBER 2011: VERKOCHT!!!

339. Geld verdienen met sociale media

Zinloos hypeboekje van Cor Hospes (2011, 146 pagina's) over sociale media en marketing. Te koop voor zo'n 12 euro, maar gelukkig kreeg ik het gratis bij een boekbestelling bij managementboek.nl. Het niemendalletje is waarschijnlijk in een weekje of twee in elkaar gedraaid door de schrijver: obligate beschrijvingen van social media, op internet te vinden voorbeelden van successen van (grote) bedrijven, uit andere publicaties van de schrijver opgewarmd kliekje over guerrillamarketing, 31 "regels"om succes te hebben met sociale media. 99,9% van de lezers zal er waarschijnlijk geen cent meer door verdienen. Maar ja, daar gaat marketing over: geld verdienen aan het creëren van eerder nog niet gevoelde verlangens bij mensen.

#fail, #verwerpelijk, #marketinghonden, #goedkoop, #zelfpromotie, #opdringerig, #hype, #jakkiebah, #itsallaboutthemoney, #consumptiemaatschappij, #tijdverspilling, #leegheidvanhetbestaan, #prullenbak.

338. Over het pauperisme

Alexis de Tocqueville (1805 - 1859) reist door Engeland en Frankrijk en constateert dat armen in de rijkste landen er nog slechter aan toe zijn dan in de armste. In dit essay uit 1835 (!) (74 pagina's) analyseert hij de oorzaken hiervan en doet hij een voorstel voor een oplossing. Knap geschreven, nog steeds nuttig voor het denken over uitkeringen van de overheid en liefdadigheid van individuen, smaakt naar meer (Democracy in America). Zijn suggestie voor een 'oplossing' is in deze tijden overigens volstrekt kansloos, namelijk: koppel spaarbanken voor paupers (met een gegarandeerd rentepercentage van 4%) aan leenbanken voor dezelfde paupers met een te betalen rente van minimaal 6% zodat de paupers elkaar uit de absolute armoede houden en de rijken en de overheid geen perverse prikkels hoeven in te bouwen door de moraal van de arbeiders te vernielen door aalmoezen.

"Maar ik [de Toqueville] ben er diep van overtuigd dat elk geregeld, permanent, door de overheid opgezet systeem dat ten doel heeft in de behoefte van de armen te voorzien, meer kwaad zal aanrichten dan genezen, de bevolking die het wil helpen en troosten, tot verderf zal brengen, mettertijd de rijken zal verlagen tot de rol van pachter van de armen, de spaarbronnen zal doen opdrogen, de accumulatie van kapitaal tot staan brengen, de ontwikkeling van de handel zal doen stagneren, de menselijke activiteit en industrie verlammen - en uiteindelijk een gewelddadige revolutie in de staat zal ontketenen, wanneer het aantal van degenen die aalmoezen ontvangen, dat van de gevers benadert en de pauper die bij de verarmde rijken niet langer de middelen kan halen om zijn behoeften te vervullen, het gemakkelijker vindt hen een klap volledig te plunderen dan hen om hulp te vragen." (p.40)
"Ik denk dat associaties in democratische tijden als de onze op alle gebieden geleidelijk aan de plaats moeten gaan innemen van het overheersende leiderschap van enkele machtige individuen." (p.52)

337. Prestaties in de strafrechtketen

In februari 2012 uitgebracht helder, kritisch rapport van de algemene rekenkamer over het functioneren van de strafrechtketen van opsporing tot tenuitvoerlegging (43 pagina's). Een citaat van de belangrijkste conclusies, om deze niet te vergeten (Kamerstukken II 2011/12, 33 173, nr. 2, p.9):

Een qua omvang onbekend deel van de uitstroom is niet in lijn met de wet- en regelgeving of is anderszins ongewenst 

Met name de politie en het OM worden geconfronteerd met meer zaken dan ze aankunnen; daarom moeten ze een selectie aanbrengen in het aantal te behandelen zaken. We constateren dat de capaciteit niet optimaal benut wordt. Er zijn zaken die volgens de regels opgevolgd hadden moeten worden, maar geen opvolging krijgen. Dit is met name het geval bij veel voorkomend strafbaar gedrag, ook wel veelvoorkomende criminaliteit (vvc) genoemd. Er zijn ook zaken die wel opgevolgd worden maar de strafrechtketen op een eerder of later moment hadden moeten verlaten of verjaren. De vraag naar de omvang van de ongewenste uitstroom uit de strafrechtketen kunnen we niet beantwoorden, omdat daarover nauwelijks kwantitatieve informatie voorhanden is. Op basis van de vele gesprekken die wij hebben gevoerd met de ketenpartners stellen we wel vast dat dit type uitstroom vóórkomt. Ook constateren we dat er met name in de opsporingsfase verschillen zijn: de keuzes van regio’s en districten binnen een regio voor zaken die in opsporing worden genomen en de betrokkenheid van het OM daarbij variëren. Hierdoor is de rechtsgelijkheid niet gegarandeerd. 

Nauwelijks sturing op het voorkomen van ongewenste uitstroom 

Verantwoordelijke functionarissen bij veel ketenpartners binnen de strafrechtketen zijn nauwelijks op de hoogte van de omvang van de ongewenste uitstroom, onder andere doordat de informatievoorziening in de keten hierop onvoldoende is ingericht. Ze hoeven over de ongewenste uitstroom kennelijk geen verantwoording af te leggen en kunnen door het ontbreken van informatie dus ook onvoldoende sturen op het voorkomen daarvan. 

144/1001. De ondraaglijke lichtheid van het bestaan

Eindelijk dit beroemde boek met de nog beroemdere titel gelezen (Milan Kundera, 1985, 365 pagina's).

Milan Kundera is niet te verwarren met Mila Kunis

335. Het uitgaansleven

Weinig inspirerend deeltje uit de reeks Justitiele Verkenningen van het WODC (4|2011, 114 pagina's). En dat vind ik niet alleen omdat ik zelf niet veel nooit meer in bar en club te vinden ben. Mijn probleem met het boekje is dat het vrijwel alleen beschrijvende artikelen bevat, met redelijk obligate conclusies. Een artikel haalde overigens wel de kranten onder de kop "Jeugd op platteland slaat er eerder op los".

334. Justitiële documentatie en de verklaring omtrent het gedrag

Ondanks dat deze studiepocket strafrecht nr.1 uit 1991 stamt en een beschrijving geeft van vervallen wetgeving*, was het zeer nuttig dit boek te lezen. Prof.mr. Hannie Singer-Dekker weet namelijk in slechts 160 pagina's en in heldere taal de systematiek van de justitiële documentatie en de verklaring omtrent het gedrag uiteen te zetten; de globaal geschetste historie en de in deze regeling gemaakte keuzes laten daarnaast zien dat bepaalde vraagstukken van alle tijden zijn. De antwoordmogelijkheden zijn dus ook zeker nog relevant voor degenen die zich nu professioneel met deze materie bezig houden.

* Inmiddels is er de Wet justitiele en strafvorderlijke gegevens.

143/1001. Herzog

In dit boek uit 1964 van Nobelprijswinnaar Saul Bellow volgt de lezer de gedachten van de oudere, joodse intellectueel Moses E. Herzog. De ooit geslaagde jonge doctor is grijzer en ouder, heeft nauwelijks geld (meer), krijgt academisch weinig voor elkaar en is gescheiden van zijn vrouw, die het met een goede vriend van hem heeft aangelegd en hem zoveel mogelijk het contact met zijn dochter onthoudt. Zijn verstrooide professor-charme heeft hem een jongere, prontborstige vriendin opgeleverd, maar eigenlijk weet hij niet goed om te gaan met haar verlangens. De zich mislukte voelende Herzog schrijft volcontinu brieven aan vrienden, vijanden en beroemdheden. Boze brieven waarin hij afrekent met frustraties en vijanden, maar die hij vervolgens niet post. Het boek bevat niet veel actie, maar staat boordevol ideeën. Ongetwijfeld inspirerend voor de denkende lezer (Hegel, Nietzsche, Griekse mythologie, joodse geschiedenis), maar - gezien de tijd nodig om de bijna 500 pagina's te slechten - voor een eenvoudige actielezer zoals ik wellicht te hoog gegrepen.

"Publiekelijk leven verdrijft het persoonlijk leven. Hoe politieker onze samenleving wordt [...], des te meer schijnt de individualist verloren te gaan. Eenvoudiger gezegd, het nationale oogmerk is nu betrokken in de fabricage van artikelen die op geen enkele manier essentieel zijn voor het leven van de mens, maar van vitaal belang voor de politieke instandhouding van het land. Omdat we nu allemaal worden opgeslokt door dat fenomeen van het bruto nationaal inkomen, worden we gedwongen het heilige karakter van zekere onzinnigheden of onwaardigheden te accepteren, terwijl de hogepriesters daarvan nog niet zo lang geleden gewone standwerkers waren en figuren waarmee men de spot dreef - verkopers van slangenolie."


"De toiletten van arme mensen maken altijd lawaai."


"Het mensdom verwerpend zoals het is, dat gewone, praktische, dievende, stinkende, onverlichte, kleffe gepeupel, niet alleen het arbeidende gepeupel, maar zelfs nog erger, het 'ontwikkelde' gepeupel met zijn boeken, en concerten en lezingen, zijn liberalisme en zijn romantische theatrale 'liefdes' en 'hartstochten' - dat alles verdient te sterven, het zal sterven." 

333. De zaak Kooistra

Vorig jaar pleegde Sjoerd Kooistra, met meer dan 50 cafés de grootste horecaverpachter van Nederland, zelfmoord. Dit boek van Joost van Kleef & Henk Willem Smits (2011, 330 pagina's) beschrijft de opkomst en ondergang van de man en zijn zakenimperium. Vlot geschreven biedt dit - zoals de achterflap al meldt - een onthullend kijkje achter de schermen van de Nederlandse horecabusiness. Je zou haast alleen nog maar biertjes van kleine, zelfstandige brouwerijen willen gaan drinken; thuis op de bank of op een Duits Bierfest.

142/1001. Fatelessness

Indrukwekkend verslag van een 15-jarige Hongaarse jongen die onbevangen richting de Duitse concentratiekampen (Auschwitz, Zeitze, Buchenwald) gaat en overleeft (268 pagina's, 1975). Vergelijk ook het werk van Tadeusz Borowski. De Hongaarse schrijver Imre Kertesz baseerde het boek op zijn eigen ervaringen en ontving in 2002 de Nobelprijs voor de literatuur.

331. Na de oorlog

Een geschiedenis van Europa na de Tweede Wereldoorlog vanuit economisch en politiek perspectief. Indrukwekkend overzichtswerk van Tony Judt (2005, 1075 pagina's). Aanrader voor iedereen die de huidige verhoudingen en ontwikkelingen binnen de Europese Unie wil begrijpen.

141/1001. De put en de slinger

Net als mijn vorige blog-inbreng als luisterboek genoten en eveneens spannend. Anders dan in dit bericht met fraaie, lange, beschrijvende zinnen.

140/1001. De ondergang van het huis Usher

Kort verhaal van Edgar Allan Poe. Tot mij genomen als "luisterboek", voorgelezen door Dunja Dreesens.

328. Burr

Historische roman van Gore Vidal (1973, 568 pagina's) over het leven van Aaron Burr. De beschrijving van het politieke leven van deze derde vice-president van de United States of America is mede interessant door de beschreven negatieve eigenschappen en handelingen van vrijwel alle andere Founding Fathers (Thomas Jefferson, James Madison, Alexander Hamilton, George Washington, John Jay, John Adams, Benjamin Franklin). Wat mij betreft terecht lange tijd een best-seller in Amerika geweest want spannend, vermakelijk en onderwijzend.

Het dodelijke duel tussen Burr en Hamilton

327. The Trial

Een toegankelijk geschreven boek van Sadakat Kadri over de geschiedenis van het proces, van Socrates tot O.J. Simpson (2005, 512 pagina's). Elk hoofdstuk behandelt een onderwerp zoals godsgerichten, de inquisitie, juryrechtspraak als fenomeen, heksenjachten, de vervolging van dieren, lijken en zaken, ideologische processen en oorlogstribunalen. De beschrijving van het Engels/Amerikaans-recht staat hierbij voorop, maar de vergelijking met het Europees continentaal recht wordt wel gemaakt. De hoofdstukken over de nazi-processen van Neurenberg, de Moskouse show-processen van Stalin, de grote mediazaken in Amerika en het International Criminal Court waren voor mij het meest interessant door het geboden inzicht over hoe groot de invloed van politiek en samenleving is op de toepassing van het (internationaal) recht.

139/1001. Miss Pettigrew lives for a day

Hartverwarmend boek uit 1938 van Winifred Watson over de eerste gelukkige dag ooit in het leven van Miss Pettigrew, een behoudend opgevoede kinderoppas die geconfronteerd wordt met glamour, schoonheid, cocaine, nachtclubs, vriendschap en liefde. Centrale boodschap in deze 250 pagina's: het leven biedt altijd nieuwe kansen! Rond 2004 is het boek verfilmd en daarmee aan de vergetelheid onttrokken.

325. The League of Extraordinary Gentlemen

Grafic novel van Alan Moore e.a. (1999, 176 pagina's). Het flinterdunne verhaal haalt het niet bij zijn 1001-boek Watchmen. Het gemaakte jongensboek-toontje ergerde me ook. De tekeningen zijn wel fraai te noemen.

138/1001. Storm of Steel

De oorspronkelijke titel "Im Stahlgewitter" klinkt nog beter. Ernst Jünger beschrijft in dit boek (1920, 322 pagina's) zijn ervaringen als Duits frontsoldaat in de Eerste Wereldoorlog. Schets van veel verschrikkingen, zinloze doden en overig menselijk leed in de loopgraven, maar ook van de hechte mannenbroederschap door de gezamenlijke strijd, het geluk benodigd om te overleven en de roes van oorlog. Al met al voor mij toch meer een aanklacht tegen de oorlog, dan verheerlijking ervan.

323. Bespiegelingen over straffen

In deze Justitiële Verkenningen (2011, nummer 1, 134 pagina's) beschouwingen over de doodstraf, ontzettingen uit het beroep en seksueel grensoverschrijdend gedrag. Altijd interessant, maar weinig nieuwe inzichten.

322. Diepte

Schrijver Henning Mankell schijnt vooral bekend te zijn vanwege zijn thrillers. In dit boek wordt ook gemoord, maar er is nooit onduidelijkheid wie de moordenaar is. Dat is de hoofdpersoon Lars, een succesvolle marine-officier die normaal lijkt, maar dat gaandeweg niet blijkt te zijn. Hij raakt steeds verder verstrekt in het web van zijn eigen leugens en verwerpelijke acties (hij vermoordt zelfs een weerloze kat op een eiland, de schoft!) en de lezer volgt zijn persoonlijke ontwikkeling. De periode waarin het zich afspeelt is aan het begin van de Eerste Wereldoorlog. Zweden is neutraal en Lars moet waterdieptes meten in de Oostzee om te bezien of het mogelijk is voor oorlogsschepen om een andere route te volgen dan degene die al bekend zijn. Oordeel: geef mij liever maar een boek waarin het gemakkelijk is om sympathie te voelen voor de protagonist!

2004, 322 pagina's

321. Justitie = Sociale Cohesie

Bundel van de Directie Algemene Justitiële Strategie van het Ministerie van Justitie over de rol die Justitie heeft of kan hebben bij het bevorderen van de sociale samenhang in Nederland (2009, 174 pagina's). Het gelijk stellen van justitie aan sociale cohesie in de titel inspireerde om deze studie ooit te lezen. Een recente discussie - in de sportschool nota bene - over burgerschap gaf het zetje om dit nu te doen. Het boekje biedt 1) een theoretische beschrijving van sociale cohesie, 2) essays en discussie over de rol van justitie hierin bij wetgeving en rechtspraak, veiligheid en migratie, en 3) praktische handelingsopties voor bestuurders, beleidsmakers, wetgevers en uitvoerders. Daarmee is het waarschijnlijk zo betrouwbaar, doelgroepgericht en praktisch als een strategische studie kan zijn, maar de boude stelling uit de titel - voortkomend uit het denken van het vorige kabinet, met name minister Hirsch Ballin en staatssecretaris Albayrak - wordt wat mij betreft niet waargemaakt. De achtergrond van de binding van mensen aan elkaar, aan de samenleving en aan instituties van de rechtsstaat is moeilijk grijpbaar maar meer dan justitie: Justitie is kleiner of gelijk aan (weet iemand de alt-code voor dit teken?!) Sociale Cohesie.

Burgerschap duidt op participatie met het oog op de gemeenschappelijke zaak of het publieke goed, en op het nemen van verantwoordelijkheid om problemen te verhelpen. 

320. Wish you were here

Vermakelijke Amerikaanse klein dorp detective met kat en hond als mede-speurneuzen. Ideaal voor zomerse lentedagen, bijvoorbeeld. Auteurs zijn Rita Mae Brown en Sneaky Pie Brown (1990, 244 pagina's).

319. Boedapest

Beschrijvende reisgids van Jan Rubes (2003, 188 pagina's). Budapest in de voorzomer.

Boeda:
- militair museum, museum van handel en hotelwezen, nationale galerij van Hongarije
- Vissersbastion, Matthiaskerk en omgeving (heuvel met kabelbaan)
- Koninklijk Kasteel/Paleis
- Donau, Kettingbrug, Vrijheidsbrug, Margaretha-eiland

Pest:
- Vorosmaty ter voor Sachertorte bij Café Gerbeaud
- Szechenyi-baden of Hotel Gellert
- Nationaal museum
- Sint-Stephansbasiliek
- restaurant Kadar Etkezde (Klausdalplein)

Overig:
- Tokayer, Bikaver stierenbloed, goulash, salami
- boek van Kertesz

318. De rode prins

Dit geschiedenisboek van Timothy Snyder (2008, 378 pagina's) over het einde van de dynastie van de Habsburgers en de opkomst van het moderne Europa leest als een spannend jongensboek. Centraal staat Wilhelm von Habsburg (1895-1947), zijn leven en zijn herhaalde, mislukte pogingen om koning van de Oekraïne te worden.

317. One of Our Thursdays is Missing

Weer een zeer fantasierijk boek van Jasper Fforde (2011, 390 pagina's) over de boekenwereld. Geloof de verkoopslogan op de voorkant: "Don't ask. Just read it. Fforde is a true original - Sunday Express". Ik vond dit zesde deel uit de Thursday Next-reeks overigens wel minder dan Shades of Grey.

Map of the Bookworld

316. Het verzamelalbum 2010-2011...

... met alle grote jongens van de eredivisie. Met hulp van meerdere collega's is het gelukt het hele voetbalplaatjesalbum vol te krijgen. Hiervoor moest meer dan 2100 euro bij de Albert Heijn geshopt worden, maar het was erg lollig, ondanks dat ik niks met voetbal heb.

315. Gaudi

Boek over het leven en werk van Antoni Gaudi - van natuur naar architectuur, geschreven door Maria Antonietta Crippa (Taschen / de Volkskrant, 2010, 100 pagina's). Veel inspirerende afbeeldingen van zijn gebouwen. Helaas zal ik zelf nooit iets dergelijks kunnen laten bouwen, maar een hernieuwd bezoek aan Barcelona kan natuurlijk wel eens.

Casa Batllo

137/1001. The Bell

Iris Murdoch (1958, 320 pagina's). Ik had op voorhand bepaald niet verwacht dat dit boek homofiele, pedofiele en priester-leraar-leerling-relatiemisbruik scènes zou bevatten. Die hebben echter - gelukkig - zeker niet de overhand. Wat dan wel? Het gevoel van zomer, (voor mij) de raarheid van religie, liefde, jeugdige onschuld (en het verlies daarvan), de motivaties van mensen en de romantische spanning van de terugkeer van een verloren geachte eeuwenoude bel van een klooster.

313. Oorlogscultuur

Oorlog is meer dan vechten alleen. Oorlog is een wezenlijk onderdeel van de menselijke cultuur. De aantrekkingskracht van de mens voor het fenomeen oorlog blijft, ook al hebben veel (westerse) landen al meer dan 60 jaar geen oorlog op eigen grondgebied gehad. Volgens schrijver Martin van Creveld zijn de wetten, gebruiken, ceremonies, rituelen, kunst, boeken, spelen en monumenten rondom oorlog zelfs van wezenlijk belang voor de mensheid. Deze oorlogscultuur zou de mens namelijk in staat stellen de natuurlijke neiging om gevaar te vermijden te overwinnen en bereid maken zijn leven te wagen voor land of volk. Oorlog zou hierbij zo fascinerend zijn omdat het het spel der spelen is, de ultieme krachtmeting tussen twee partijen, waarbij alles is geoorloofd. Van Creveld is vanuit dit perspectief bovenmatig positief over alles wat met oorlog te maken heeft. Dat schiet sommige lezers in het verkeerde keelgat. Zelf vond ik het interessant om over de fenomenen rondom de oorlog te lezen (waarom zijn uniformen vaak zo opzichtig? hoe hebben oorlogsmonumenten zich door de tijd heen ontwikkeld? hoe is het joodse leger tot stand gekomen? wat is de geestesgesteldheid van het Duitse leger?). En blijkbaar ben ik - gezien het aantal boeken op dit blog met oorlog als label - zelf ook behoorlijk oorlogsminded. Ik denk/hoop echter zelf nooit in een oorlog te hoeven vechten, oorlog is de dood.

2008, 608 pagina's

312. De weg naar Waterloo

Heerlijk om weer eens een jongensboek van Karl May (1883) te lezen. Geen Winnetou en Old Shatterhand, maar Napoleon en Waterloo. Duitse überheld luitenant Hugo von Greifenklau wint het Franse knapperdje Margot Richemonde van snode valsaards en Napoleon. Met de hulp van über-überheld veldmaarschalk Blücher.

136/1001. Erewhon

Klassieker van Samuel Butler uit 1872 (274 pagina's). Avonturier Higgs trekt over een heuvelrug waarover nog geen enkele andere westerling ooit getrokken is en komt in het onbekende land Erewhon (~Nowhere), bewoond door een volk met afwijkende gewoonten en gebruiken die een satirische blik op de Engelse samenleving bieden. Onderwerpen: religieuze hypocrisie, omgang met misdaad, straf en ziekte, Darwinisme, technologische ontwikkeling en artificial intelligence. Erg aardig als tijdbeeld.

Erewhon, nowhere

310. Sharpe's Regiment

De laatste Sharpe uit de collectie van mijn vader en daarmee voorlopig ook de laatste die ik zal lezen. Dit deeltje is trouwens afwijkend van de rest van de serie doordat het zich grotendeels in Engeland afspeelt en meer gaat over ambtsmisbruik en de verhouding tussen Prins en leger dan over historische veldslagen (Bernhard Cornwell, 352 pagina's).

309. Sharpe's Enemy

De Sharpe waarin neck twitching Hakeswill eindelijk sterft, voor het vuurpeloton.

308. Over de grenzen van de dogmatiek...

... en into fuzzy law. Oratie van prof.mr.dr. Arthur R. Hartmann. Leuk detail te vinden in de voetnoot op pagina 40!

307. The Adventures of Sally

Boek van P.G. Wodehouse uit 1922, vol verhaallijnen, niet allemaal even volledig uitgewerkt, maar zeker leuk.

 Omslag van de gelezen versie

135/1001. De Maltezer Valk

Zittend in mijn groene design-bureaustoel, met hoge stapels papier op het gladde witte hout van het kantoormeubel, las ik - omgeven door de intrigerende geurcombinatie van kattenpoep en drogende was - deze klassieke detective van Dashiell Hammett (1930). Keiharde actie, sigarettenrook, gleufhoeden, verleidelijke dames, beroemde verfilming met Humphrey Bogart: aanrader.

305. Spring Fever

A. Elke Engelse Earl wil zijn familiehuis verkopen en met zijn kokkin trouwen.
B. Als je met de dochter van een Earl wil trouwen, moet je onder een valse naam opereren.
-------------------------------------------------------------------------
C. P.G. Wodehouse schrijft boeken waarin het plot elk hoofdstuk dikker wordt.

Spring Fever (1948, 210 pagina's)

304. Waarom kinderen wel cowboytje, maar nooit...

...jezusje of mohammedje spelen. Pamflet van Guus Kuijer (2008).

134/1001. De asielzoeker

"Het leven is een voorlopige mislukking, de dood een definitieve, zo moet je het bekijken."
Arnon Grunberg (2003).

133/1001. Cat's Cradle

Tiger got to hunt,

Bird got to fly;

Man got to sit and wonder, 'Why, why, why?'

Tiger got to sleep,

Bird got to land;

Man got to tell himself he understand.

Kurt Vonnegut, 1963, 172 pagina's, ook bekend onder de titel Ice-9. Fictieve wetenschap, bogus-religie, echte humor, echte ernst: aanrader.

301. De wereld in 2100

George Friedmans voorspellingen voor de komende 100 jaar. Geopolitiek verhaal (Location! Location! Location!) met een voor mij te sterke focus op de rol van de VS, natiestaten en oorlog. Milieuproblemen, schaarste aan water, olie en voedsel, individualisme en andere samenwerkingsverbanden dan die tussen landen worden vrijwel geheel buiten beschouwing gelaten. De werkelijke waarde van de met behoorlijke stelligheid gepresenteerde voorspellingen lijkt me dan ook gering. Niettemin was het wel interessant om te lezen, met name de stukken waarin niet werd gepoogd in detail toekomstige oorlogen tussen de VS enerzijds en Turkije/Japan anderzijds te beschrijven, maar waarin werd stilgestaan bij de gevolgen van algemene ontwikkelingen als wereldwijde bevolkingskrimp.

300. Onze informatiesamenleving in wording

Oratie van Jan Grijpink (19 januari 2005) over de uitdaging van grootschalige informatie-uitwisseling in de rechtstaat. Relevant, complex onderwerp, verhaal inclusief de afbeeldingen niet altijd even verhelderend voor de (halve) leek.

299. Ten strijde tegen overlast

Studie uit de reeks Politie & Wetenschap over "Jongerenoverlast op straat: is de Engelse aanpak geschikt voor Nederland?". Uitgevoerd door M.L. Koemans en uitgegeven als Politiekunde nr. 34, november 2010. Boodschap: zonder heldere definitie van straatoverlast en met gering inzicht in het slagen/falen van de ASBO in Groot-Brittanië wordt ook in Nederland druk beleid gevoerd en wetgeving opgesteld.

298. Young Men in Spats

Heerlijke korte verhalen van P.G. Wodehouse over de jonge gents die rondhangen op een sjieke herenclub. Ideaal voor als je thuis ziek op bed ligt.

297. De Rechter - deel 12

Gebundelde dagstrips van Jesse van Muylwijck. Vaak grappig.

132/1001. De dode zielen

Nikolaj Gogol (1842, uitgave met naast het voltooide eerste deel, ook het onvoltooide tweede deel, 422 pagina's). Beschrijving van Rusland aan het begin van de 19de eeuw. Oplichter Tchitchikow trekt op zijn rijtuig van grondbezitter naar grondbezitter op zoek naar "dode zielen" (deze overleden lijfeigenen die nog als levend in de boeken staan, kunnen goedkoop worden gekocht en vervolgens verpand). Dit boek is veel humoristischer dan de titel doet vermoeden en bevat - zoals bij meer van de grote Russische schrijvers - veel rake, tijdloze observaties over het leven en sociale verhoudingen. Aanrader.