zaterdag 30 juli 2011

338. Over het pauperisme

Alexis de Tocqueville (1805 - 1859) reist door Engeland en Frankrijk en constateert dat armen in de rijkste landen er nog slechter aan toe zijn dan in de armste. In dit essay uit 1835 (!) (74 pagina's) analyseert hij de oorzaken hiervan en doet hij een voorstel voor een oplossing. Knap geschreven, nog steeds nuttig voor het denken over uitkeringen van de overheid en liefdadigheid van individuen, smaakt naar meer (Democracy in America). Zijn suggestie voor een 'oplossing' is in deze tijden overigens volstrekt kansloos, namelijk: koppel spaarbanken voor paupers (met een gegarandeerd rentepercentage van 4%) aan leenbanken voor dezelfde paupers met een te betalen rente van minimaal 6% zodat de paupers elkaar uit de absolute armoede houden en de rijken en de overheid geen perverse prikkels hoeven in te bouwen door de moraal van de arbeiders te vernielen door aalmoezen.

"Maar ik [de Toqueville] ben er diep van overtuigd dat elk geregeld, permanent, door de overheid opgezet systeem dat ten doel heeft in de behoefte van de armen te voorzien, meer kwaad zal aanrichten dan genezen, de bevolking die het wil helpen en troosten, tot verderf zal brengen, mettertijd de rijken zal verlagen tot de rol van pachter van de armen, de spaarbronnen zal doen opdrogen, de accumulatie van kapitaal tot staan brengen, de ontwikkeling van de handel zal doen stagneren, de menselijke activiteit en industrie verlammen - en uiteindelijk een gewelddadige revolutie in de staat zal ontketenen, wanneer het aantal van degenen die aalmoezen ontvangen, dat van de gevers benadert en de pauper die bij de verarmde rijken niet langer de middelen kan halen om zijn behoeften te vervullen, het gemakkelijker vindt hen een klap volledig te plunderen dan hen om hulp te vragen." (p.40)
"Ik denk dat associaties in democratische tijden als de onze op alle gebieden geleidelijk aan de plaats moeten gaan innemen van het overheersende leiderschap van enkele machtige individuen." (p.52)

Geen opmerkingen:

Een reactie posten